Het erfrecht bij stiefouderadoptie van een meerderjarige

Eerst en vooral is het niet onbelangrijk om te vermelden dat de wet niet altijd een automatisch erfrecht regelt. De wet voorziet namelijk enkel een erfrecht voor kinderen bij wie de juridische afstammingsband vaststaat.

Tussen plusouders en pluskinderen is dit niet het geval, bijgevolg voorziet de wet geen erfrecht voor pluskinderen. Onder bepaalde voorwaarden kunnen pluskinderen echter wel genieten van dezelfde erf- en schenkingstarieven die van toepassing zijn op een natuurlijk kind. Sinds 1 september 2018 is het mogelijk dat ouders een familiaal pact sluiten met hun kinderen (waaronder ook pluskinderen). In dit familiaal pact worden de genoten voordelen en schenkingen tussen de kinderen met elkaar vergeleken. Ouders en hun (plus)kinderen komen hier overeen dat alle door de (plus)kinderen genoten voordelen al dan niet evenwichtig zijn ten opzichte van elkaar. Indien nodig kan dit worden bijgestuurd. Daarenboven kunnen de kinderen onderling, of apart, een punctuele erfovereenkomst sluiten over een aspect van een welbepaalde schenking. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk dat één of meerdere kinderen afspreken dat hun erfrechtelijk reserve mag aangetast worden in het voordeel van hun stiefbroer of stiefzus.

Pluskinderen erven nooit automatisch. Indien de ouders wensen om hun pluskinderen te begunstigen dient hiervoor een regeling te worden getroffen. In het Vlaams Gewest is het zo dat de pluskinderen van de laagste tarieven genieten indien de ouders gehuwd waren, wettelijk samenwoonden of feitelijk samenwoonden. Ingeval van een feitelijke samenwoning volstaat het dat ouders minstens gedurende één jaar een gemeenschappelijke huishouding hebben gevoerd. Deze regels zijn van toepassing, ongeacht of de verkrijging plaatsvindt voor of na het overlijden van de partner.

Indien er sprake is van adoptieouders bestaat er wel een juridische afstammingsband. Hierbij dient een onderscheid te worden gemaakt tussen gewone adoptie en volle adoptie.

Bij gewone adoptie zal de stiefouder het ouderlijk gezag krijgen over het kind. De banden met de oorspronkelijke familie worden echter niet verbroken. Dit betekent dat de geadopteerde zowel kan erven van de stiefouder die hem/haar heeft geadopteerd als van zijn oorspronkelijke familie. Er ontstaat echter geen verwantschapsband tussen de geadopteerde en de verwanten van de adoptant.

Bij volle adoptie behoort het kind niet langer tot zijn/haar oorspronkelijke familie. De banden met de biologische en juridische familie wordt volledig verbroken. De stiefouder neemt hier de plaats in van de biologische ouder. Hier ontstaat er wel een verwantschapsband tussen de geadopteerde en de familieleden van de adoptant. Deze vorm van adoptie kan enkel worden toegepast bij minderjarige kinderen en is bijgevolg niet van toepassing op meerderjarige pluskinderen.

Adoptie heeft ingrijpende gevolgen op het vlak van erfrecht. Bij gewone adoptie behouden de geadopteerde en zijn afstammelingen alle erfrechten die van toepassing zijn in de oorspronkelijke familie. Zoals elke erfgenaam zullen zij blijven erven in de oorspronkelijke familie. Daarnaast zullen de geadopteerde en zijn afstammelingen ook kunnen erven van de adoptant. Doordat er bij gewone adoptie geen band met de familieleden van de adoptanten wordt gecreëerd, zullen de geadopteerde meerderjarigen echter niet kunnen erven van de familieleden van hun adoptant.

De procedure tot gewone adoptie dient te worden ingeleid via een eenzijdig verzoekschrift bij de familierechtbank. Vervolgens wordt er een onderzoek gestart door het openbaar ministerie waarbij de nodige adviezen worden ingewonnen van de vader en moeder van de geadopteerde, de mogelijke kinderen van de adoptant en geadopteerde met een leeftijd van minstens twaalf jaar en de personen die toestemming dienen te geven maar hier niet toe bereid zijn. Op de zitting zal de familierechtbank alle nodige personen horen. In dat opzicht is het niet onbelangrijk om te vermelden dat de biologische ouders van de geadopteerde het recht hebben om gehoord te worden. Na uitspraak wordt het vonnis overgemaakt aan de gemeente met oog op overschrijving in de registers van de burgerlijke stand.

Wenst u meer te weten over het adopteren van meerderjarige pluskinderen en de bijhorende procedure, aarzel dan niet om ons te contacteren.

BRON: https://www.notaris.be/nieuws-pers/detail/als-niet-biologische-ouder-nalaten-wat-zegt-de-wet