Al jaren gaan er stemmen op zowel in de samenleving als in het juridische landschap om seksuele misdrijven zwaarder te bestraffen en aan te passen aan de noden van de huidige maatschappij.
Is het eindelijk zo ver?
Op 17 maart 2022 heeft de Kamer van volksvertegenwoordigers een wet aangenomen tot wijziging van het wetboek van strafrecht inzake het seksueel strafrecht. Deze wet is op 30 maart 2022 in het Belgisch Staatsblad bekendgemaakt. De inwerkingtreding is voorzien op 1 juni 2022.
Hieronder worden de belangrijkste wijzigingen besproken.
De wet voert een ingrijpende wijziging in, namelijk seksuele misdrijven zullen vanaf 1 juni 2022 vallen onder de categorie ‘misdrijven tegen de persoon’. Voordien viel het onder de categorie ‘misdrijf tegen de gezinsorde en de openbare zedelijkheid’. Dit heeft als gevolg dat vanaf nu de seksuele integriteit en het seksuele zelfbeschikkingsrecht van een persoon centraal staan.
Er wordt tevens een hoofdstuk gewijd aan het bestraffen van niet-consensuele seksuele handelingen zoals voyeurisme en verspreiding van seksueel getinte inhoud. De wetgever definieerde het begrip ‘toestemming’ zodat het duidelijk zou zijn wanneer er geen sprake is van toestemming.
Vervolgens legt de wetgever een uniforme leeftijdsgrens vast op 16 jaar voor seksuele handelingen, maar hierop worden uitzonderingen voorzien. Voor de hervorming werd er gewerkt met 3 leeftijdsgrenzen, namelijk 14 jaar, 16 jaar en 18 jaar.
De wetgever breidt tevens het toepassingsgebied van het misdrijf verkrachting, aantasting van de seksuele integriteit, voyeurisme en verspreiding van seksueel getinte inhoud uit. Voor de hervorming was er een lacune in de wet inzake de strafbaarstelling van het stiekem maken van foto’s of filmen van ondergoed vanonder de kledij van een persoon. Vanaf nu is het maken van foto’s of filmen van ondergoed vanonder de kledij van een persoon strafbaar.
Daarenboven voert de hervorming zwaardere straffen in. Bijvoorbeeld de maximumstraf voor het basismisdrijf verkrachting wordt verhoogd van tien jaar naar vijftien jaar opsluiting. De wetgever werkte reeds een hele reeks verzwaarde misdrijven uit, zo is er bijvoorbeeld een verzwaard misdrijf wanneer een niet-consensuele seksuele handeling gepaard gaat met foltering.
Één van de belangrijkste, of wellicht de belangrijkste, hervorming is de stap in de richting van de decriminalisering van sekswerk. Het uitvoeren van sekswerk is niet langer strafbaar. Hierdoor stapt de wetgever af van het oude gedoogbeleid. Dit zal zorgen voor meer rechtszekerheid voor sekswerkers. Let op, pooierschap en het openbaar aanzetten tot prostitutie blijft verboden.
Met deze nieuwe wet werd er een stap in de goede richting gezet, maar er is nog een lange weg te gaan in de strijd tegen seksueel geweld. Zo is er nog te weinig aandacht voor virtueel seksueel grensoverschrijdend gedrag (bijvoorbeeld ongewild dickpics ontvangen via sociale media). Uit talloze cijfers en studies blijkt dat veel slachtoffers van seksueel geweld geen aangifte doen. De wetgever laat wel de kans liggen om dit aan te pakken en te herorganiseren. De hervorming zorgt voor zwaardere strafbaarstellingen, verzwaarde misdrijven, verzwarende omstandigheden en hogere straffen. De vraag is of je slachtoffers hier wel mee helpt want, het is niet zeker dat die na correctionalisering werkelijk een verschil zullen maken voor de uiteindelijk opgelegde straf.
Bron:
https://www.stradalex.com/nl/sl_news/document/sl_news_article20220323-4-nl; https://www.hln.be/nieuws/kamer-moderniseert-seksueel-strafrecht-verdubbeling-maximumstraf-voor-verkrachting-en-decriminalisering sekswerk~a36c0fda/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F;
https://www-jurisquare-be.kuleuven.e-bronnen.be/nl/journal/djk/2022-446/kamer-keurt-nieuw-seksueel-strafrecht-goed/index.html#page/1/search/.