Sinds 27 maart 2024 is Richtlijn (EU) 2024/825 van kracht, waarmee de Europese Unie een nieuwe stap zet in de strijd tegen greenwashing. Vanaf 27 september 2026 worden de bepalingen effectief van toepassing. De richtlijn beoogt consumenten beter te beschermen tegen greenwashing, zijnde het misleiden van de consument door producten ecologischer en duurzamer voor te stellen, zonder dat dit effectief correspondeert met de waarheid. Met Richtlijn 2024/825 wil de EU komaf maken met de grijze zones en de lat hoger leggen voor ondernemingen die “groene” producten op de markt willen promoten.
De richtlijn introduceert een zwarte lijst met praktijken die zonder meer verboden zijn. Voor deze praktijken is het niet langer nodig om aan te tonen dat de consument daadwerkelijk werd misleid, met andere woorden, er is een vermoeden van een misleidende handelspraktijk. Zo wordt het verboden om duurzaamheidslabels te gebruiken die niet gebaseerd zijn op een gecertificeerd systeem of die niet onderbouwd zjjn. Het gebruik van generieke milieuclaims zoals “groen” of “ecologisch” is voortaan slechts toegelaten indien de onderneming uitzonderlijke milieuprestaties kan aantonen. Toekomstige milieuclaims, zoals doelstellingen inzake klimaatneutraliteit, moeten daarenboven gebaseerd zijn op concrete en objectieve actieplannen.
Voor ondernemingen betekent dit dat hun marketingstrategieën kritisch onder de loep genomen moeten worden. Alle bestaande milieuclaims dienen te worden geëvalueerd op hun onderbouwing, transparantie en juridische houdbaarheid. Het gebruik van niet-erkende duurzaamheidslabels vormt een direct risico, net als het gebruik van niet-concrete of overdreven claims.
Ondernemingen die communiceren over duurzaamheid zijn derhalve gewaarschuwd: indien men promotie wil maken voor “groene” producten, dient er genoeg bewijs op tafel te liggen dat er effectief sprake is van een duurzamer product. Dit bewijs verzamelen is dan ook niet vanzelfsprekend. Nu actie ondernemen om bestaande claims en labels te screenen op hun rechtsgeldigheid is geen overbodige luxe, maar een noodzakelijke stap om reputatieschade en juridische gevolgen te vermijden.
BRON: Richtlijn (EU) 2024/825 van het Europees Parlement en de Raad van 28 februari 2024 tot wijziging van de Richtlijnen 2005/29/EG en 2011/83/EU wat betreft het versterken van de positie van de consument voor de groene transitie door middel van betere informatie en door middel van bescherming tegen oneerlijke praktijken (Voor de EER relevante tekst)